کاغذ یکی از اجزای جدایی ناپذیر زندگی ما است. همه ما تقریبا روزانه از کاغذ در امور مختلف زندگی استفاده می کنیم. احتمالا شما هم در لمس و استفاده از کاغذها متوجه متنوع بودن آن ها شده اید. کاغذها در سایز، جنس و گرماژ مختلفی تولید می شوند. هر کاغذ کاربرد مخصوص به خودش را دارد و در تولید محصولات چاپی گوناگون به کار می رود. در حال حاضر بیش از 3000 نوع کاغذ در صنعت چاپ مورد استفاده قرار می گیرند.

در ادامه به بررسی تاریخچه کاغذ، نحوه تولید و انواع آن می پردازیم.

 

تاریخچه استفاده از کاغذ

کاغذ یکی از قدیمی ترین محصولاتی است که هم اکنون نیز در زندگی ما کاربرد گسترده ای دارد. اولین تاریخچه موجود از ساخت کاغذ به 2500 سال قبل از میلاد و مصر باستان باز می گردد. کاغذ یا پاپیروس از همان زمان به شکل ساده ایجاد شد و پس از آن با پیدایش فناوری ها جدید به شکلی که اکنون استفاده می کنیم درآمد.

کاغذ و صنعت چاپ در کنار یکدیگر به گسترش علم و هنر کمک شایانی کرده اند. به طوری که انتقال بسیاری از علوم از زمان گذشته به حال را مدیون استفاده پیشینیان از کاغذ هستیم. امروزه کتاب های دیجیتال رواج زیادی پیدا کرده اند. اما باز هم کودکان در مدارس از کتاب های سنتی استفاده می کنند زیرا تاثیرگذاری کاغذ و لمس آن، در آموزش ثابت شده است.

 

مراحل تولید انواع کاغذ چاپ

مراحل تولید تمامی انواع کاغذ تقریبا مشابه با یکدیگر است. برای تولید کاغذ، الیاف گیاهی را در آّب جوش نرم می کنند و سپس با مواد شیمیایی آن را به خمیر تبدیل می کنند. تفاوت انواع کاغذها در نوع و جنس خمیر کاغذ است. خمیر کاغذ در ابعاد و ضخامت های گوناگون شکل می گیرد و محصول نهایی را ایجاد می کند. قیمت انواع کاغذ که در ضخامت و ابعاد غیرمعمول تولید می شوند بیشتر از کاغذهای نرمال است.

 

انواع کاغذ استفاده شده در چاپ

در اقدام به سفارش یک محصول چاپی اولین سوالی که با آن مواجه می شوید انتخاب نوع کاغذ است. همانطور که در بالا اشاره کردیم کاغذها دارای تنوع بسیاری بالایی هستند. انتخاب کاغذ باید بر اساس نوع محصول چاپی، قیمت و ویژگی های یونیک هر کاغذ باشد. برای اینکه یک انتخاب درست داشته باشید لازم است تا با ویژگی های انواع کاغذ چاپ آشنایی داشته باشید. در ادامه به بررسی مزایا و معایب کاغذهای موجود در بازار ایران می پردازیم.

 

کاغذ تحریر

کاغذ تحریر پرکاربرد ترین کاغذ در صنعت چاپ محسوب می شود. امکان چاپ دو رو بدون نفوذ جوهر به سمت دیگر در این کاغذ وجود دارد. قیمت مناسب و امکان نوشتن با خودکار بر روی آن، این کاغذ را به بهترین گزینه برای چاپ سربرگ، پاکت و تراکت تبدیل کرده است. همانند سایر انواع کاغذ، کاغذ تحریر نیز در گرماژ مختلف تولید می شود که بر اساس بودجه و کاربرد پیش بینی شده قابل انتخاب است.

کاغذ تحریر دارای یک سطح صاف و صیقلی بدون وجود بافت خاصی است. امکان ایجاد پوشش های خاص نظیر سلفون و لمینت بر روی کاغذ تحریر وجود ندارد.

 

کاغذ گلاسه

کاغذ گلاسه به سطح هموار و صیقلی اش مشهور است. این کاغذ دارای ظاهر براق و شیک است. کاغذ گلاسه در دو نوع مات و براق تولید می شود که هر دو نوع آن به دلیل ظاهر زیبا در چاپ محصولات رسانه ای استفاده می شوند. محصولات چاپی که با کاغذ گلاسه تولید می شوند شامل کارت ویزیت، کاتالوگ، بروشور، ساک دستی و مجلات لوکس هستند. قیمت این کاغذ نسبت به کاغذ تحریر بالاتر است و بهتر است در محصولاتی استفاده شود که با هدف جذب مخاطب تولید می شوند.

 

کاغذ و مقوای کرافت

کاغذ کرافت یکی از مقاوم ترین انواع کاغذ محسوب می شود. این کاغذ از سولفات خمیر پالپ تهیه می شود و خمیر پایه این کاغذ با سایر انواع کاغذ چاپ متفاوت است. کاغذ کرافت در دو رنگ قهوه ای و سفید تولید می شود. کاغذ کرافت برای بسته بندی، چاپ جعبه و چاپ کارتن استفاده می شود.

این محصول در ضخامت های گوناگون تولید می شود. از ترکیب کاغذهای کرافت متفاوت، بیش از 100 نوع مقوای 3 و 5 لایه می توان تولید کرد. قیمت کاغذ کرافت نسبت به کاغذ تحریر و کاغذ گلاسه به مراتب کمتر است.

 

کاغذ کتان

کاغذ کتان از سری کاغذهای بافت دار و جذاب است که امروز به یکی از ترند های صنعت چاپ تبدیل شده است. کاغذ کتان علاوه بر زیبایی ظاهری، حس لمس فوق العاده ای نیز برای افراد ایجاد می کند. از کاغذ کتان در چاپ کارت ویزیت، چاپ بروشور و چاپ تقویم رومیزی استفاده می شود. کاغذ کتان با گرماژ بالا مقاومت بسیار خوبی در برابر پارگی دارد و از این جنبه نیز برای چاپ کارت ویزیت مناسب است.

قیمت کاغذ کتان تقریبا با کاغذهای گلاسه برابر است. بسیاری از محصولاتی که می توان با کاغذ کتان و گلاسه چاپ کرد مشترک هستند. در این موارد انتخاب نوع کاغذ بر اساس سلیقه مشتریان و طراحان انجام می شود.

 

کاغذ خودکپی یا کاربن لس

این کاغذ نسبت به سایر کاغذهایی که بررسی کردیم کاربرد محدود تری دارد. پشت هر کاغذ کاربن لس یک لایه از مواد شیمیایی رنگی قرار دارند که نوشته ها را به کاغذ زیرین منتقل می کنند. از کاغذ کاربن لس در چاپ فاکتور، قبوض، فرم و قراردادهای چند نسخه ای استفاده می شود.